Op de lagere school die ik lang geleden bezocht zaten ook kinderen die niet mee mochten doen met de gymles. Want had de apostel Paulus niet gezegd dat de oefening van het lichaam “van weinig nut” is (de NBV is iets positiever: het heeft “wel enig nut”; 1 Tim 4:8). Als u dit nummer van Kerk op Dordt ontvangt zitten we middenin de sportzomer waar we allemaal, zo las ik, naar hebben gesnakt. Dus goed om eens wat verder na te denken over de uitspraak van Paulus.
Er is in ieder geval veel lichamelijke oefening waarvan het nut zeer betrekkelijk is. Dat is vooral die waar 99,9% van de betrokkenen alleen maar naar kijkt, al dat niet met een pilsje en zak chips onder handbereik. Maar om dat ons voor te kunnen schotelen, gaat er ook nog heel veel mis. Daarbij blijkt ook hier geldzucht de wortel van veel kwaad te zijn.
Zo was er afgelopen voorjaar heel even sprake van een nieuwe voetbalcompetitie, de Super League, waardoor een twaalftal miljoenenclubs miljardenclubs wilden worden. Dat terwijl in 2019 de 10 bestverdienende voetballers al 1.7 tot 8.4 (Messi) miljoen euro per maand verdienden. Gelukkig wisten de woedende fans van een aantal beoogde Super League-clubs het plan te torpederen. Verder ging het opnieuw even over Qatar, een land met weinig of geen voetbalhistorie, dat de organisatie van het wereldkampioenschap heeft gekocht en nu arbeidsmigranten uit o.a. India, Pakistan en Nepal onder erbarmelijke omstandigheden de benodigde stadions laat bouwen; alleen al uit die landen zijn daarbij 6.500 arbeiders omgekomen.
Dan kwam er ook een rapport naar buiten over de turnsport. Om hele jonge talentvolle pupillen - vooral meisjes - tot grote prestaties te brengen, werden ze soms uitgehongerd en uitgescholden om klein te blijven, “in de zin van licht en gehoorzaam”.
Meest recente dieptepunt als ik dit schrijf: de UEFA die eist dat het Deense elftal doorspeelt óf verlies accepteert als net een van haar spelers met een hartstilstand is afgevoerd naar het ziekenhuis en dus in levensgevaar verkeert. The show must go on, en de Tour wacht op niemand!
Duurzaam is veel sport ook niet echt. Denk alleen al aan alle meuk, van juichcapes tot oranje wc-papier, die supermarkten ons proberen aan te smeren rondom het EK. En toen de start van de Tour de France in 2015 in Utrecht plaatsvond, moest die gemeente zorgen voor 2.000 parkeerplaatsen; zoveel auto’s rijden er dus voor, tussen en achter de 200 fietsers. En dan nog even de Formule 1: kijkt u daarvoor de aflevering van Makkelijk scoren (mijn favoriete sportprogramma) van 24 februari 2019 eens terug.
Maar lichamelijke oefening heeft volgens de apostel dus wel enig nut. En hoewel dat waarschijnlijk niet is waaraan Paulus dacht, is dat in onze tijd in ieder geval de zorg voor ons lichaam. Dezelfde Paulus die aangeeft dat lichamelijk oefening van weinig nut is, noemt ook het lichaam een tempel van de Heilige Geest. Hij doet dat weliswaar als hij het heeft over ontucht, maar dat blijft mijns inziens ook waar als het over een ander ‘lichamelijk onderwerp’ gaat. Voor Paulus zelf was dat overigens geen punt: als hij op (zendings-)reis ging, was hij aangewezen op weinig comfortabele vrachtschepen óf de benenwagen. En met de afstanden die hij aflegde, is er weinig kans dat zijn ‘doorn in het vlees’ overgewicht c.q. obesitas was.
Er zit nog een andere nuttige kant aan sport. Godfried Bomans schrijft over een schaker die hem kwam vertellen “dat hij zo mooi verloren had. Hij had genoten van een combinatie, waarvan hijzelf het slachtoffer was.” En inderdaad: zo is sport van grote betekenis, van ‘veel nut’.
