donderdag 2 december 2021

De toekomst is ook niet meer wat ie geweest is


Over de toekomst is het altijd wel gegaan in de kerk; theologen hebben zelfs een naam voor dit onderdeel van hun vakgebied: eschatologie, de leer van de laatste dingen.Maar de kerk zou de kerk niet zijn, en theologen geen theologen, als zij het ook over dit onderwerp niet van harte oneens zouden zijn. Bijvoorbeeld over de vraag of je dan misschien wel niet de dag en het uur van de wederkomst kunt berekenen, maar wel het jaartal. En of een oorlog of hongersnood alleen het gevolg is menselijk falen, van de zonde, of ook van een signaal van God om extra waakzaam te zijn.

Wellicht las u in de jaren 70 ook de bestsellers van Hal Lindsay, en/of zag u een ontzettend spannende film waarin ineens allerlei mensen van de aardbodem verdwenen waren: de spits van een voetbalelftal, die net op het punt stond te scoren, de bijrijder - gelukkig niet de chauffeur - in een auto: ineens ‘opgenomen’, zoals Jezus al aankondigde in Mt. 24: 40, 41 en Paulus in 1 Th. 4:13 - 18 (zoek op Left behind). In dit ‘scenario’ worden de ware gelovigen thuisgehaald vóór de grote verdrukking van zeven jaar aanvangt. Na die zeven jaar komt dan het  1000-jarige Vrederijk, en aan het einde daarvan de laatste opstand van de duivel, het laatste oordeel en het sluitstuk: de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. 

Mocht u zich er in willen verdiepen: materiaal genoeg op internet en in de (antiquarische) boekhandel. Ook met weerleggingen van  bovengenoemd eindtijdscenario; de vrijgemaakte dominee Tj. Boersma schreef een boek met de veelzeggende titel De bijbel is geen puzzelboek.  


Maar de toekomst is ook niet meer wat ie geweest is; die kreeg de afgelopen (corona-)tijd een nieuwe impuls doordat christenen - niet in het minst christenen die altijd veel nadruk legden op de opdracht om niet wereldgelijkvormig te worden - de wederkomst koppelden aan populaire seculiere complottheorieën. 

Bekend werd de afgelopen weken vooral die over de Great Reset. Dat is een geesteskind van het World Economie Forum om na de coronapandemie de wereldeconomie duurzaam opnieuw op te bouwen; build back better (opnieuw opbouwen, maar dan beter) is het motto. Dat lijkt me een goed idee: wat minder rijkdom voor de rijken, wat meer te besteden voor de armen van de wereld. Maar complotdenkers zien hier een poging van ‘de elite’ om alle macht naar zich toe te trekken ten koste van nationale soevereiniteit, democratie en privacy van de burger. 

Beatrice de Graaf noemt als kenmerk van complottheorieën dat ze “heel erg plakkerig” zijn. En dat bleek de afgelopen weken toen een gerespecteerd, orthodox PKN-predikant, Paul Visser, in een preek over Openbaring 13 de woorden uit dat hoofdstuk verbond met de Great Reset. Een preek die inmiddels een half miljoen  keer beluisterd schijnt te zijn. Overigens ook een preek waarover Visser recent spijt heeft betuigd (“ik besteedde te uitgebreid aandacht aan allerlei speculatieve theorieën, met een soms onzorgvuldige woordkeus”) maar die omarmd is door complotdenkers als  Thierry Baudet en ‘topmodel’ Doutzen Kroes. 

(Een luistertip met informatie én duiding over dit onderwerp door Beatrice de Graaf en Stefan Paas: De ongelooflijke Poscast #68.)


Maar wat moet je hier nu mee als huis-, tuin- en keukengelovige? In ieder geval ook op dit gebied niet wereldgelijkvormig, niet plakkerig  worden. En blijven nadenken over wat ons geopenbaard is over de toekomst. Maar niet allen over de vraag hoe en wanneer het allemaal gaat gebeuren, maar vooral over wat ons te dóén staat. Daarmee eindigt Jezus zijn lange antwoord (in Mt. 24 en 25) als Hem gevraagd wordt naar de toekomst: de hongerigen voeden, dorstigen laven, vreemdelingen huisvesten, naakten kleden en zieken en gevangenen bezoeken.